Sirtuiny- czym tak właściwie są?

To rodzina siedmiu enzymów (sirtuina 1-7), które uczestniczą w modyfikacji białek, a przez to w regulowaniu wielu procesów metabolicznych zachodzących w organizmie ludzkim. Aktywność wszystkich z nich jest uzależniona od dostępności dinukleotydu nikotynoamidoadeninowego (NAD).

Po raz pierwszy wykryto je w drożdżach, dzięki którym zawdzięczają swoją nazwę (Silent Information Regulator 2 (SIR2)). Później, ich obecność zanotowano u ssaków, w tym u człowieka.

Gdzie można znaleźć sirtuiny?

Sirtuiny występują zarówno w cytoplazmie (głównie sirtuina 2), w mitochondrium (głównie sirtuina 3-5) oraz w jądrze komórkowym (sirtuina 1 oraz 6-7).

Z czego są zbudowane sirtuiny?

Ich domena kataliczna (służąca do przyśpieszenia reakcji chemicznej zachodzącej w organizmie) składa się z 260 reszt aminokwasowych i wykazuje bardzo wysokie podobieństwo pomiędzy enzymami pochodzącymi od różnych gatunków. Same sirtuiny mogą różnic się resztami aminokwasowymi na swoich końcach, przez co zwiększają prawdopodobieństwo posiadania innej lokalizacji komórkowej, aktywności enzymatycznej oraz specyficzności substratowej.

Jaką rolę pełnią sirtuiny w organizmie?

Sirtuiny przez to, że biorą udział w potranslacyjnej (po wytworzeniu cząsteczek białka) obróbce białek, wpływają na wiele procesów komórkowych, takich jak metabolizm glukozy oraz lipidów, karcenogeneza, apoptoza, naprawa DNA czy starzenie się komórki.

Metabolizm glukozy

Sirtuiny kontrolują zachodzący w organizmie proces glukoneogenezy (enzymatyczny proces przekształcania niecukrowych prekursorów, np. aminokwasów, czy glicerolu w glukozę) oraz glikolizy (przekształcenie glukozy w 2 cząsteczki pirogronianu), a przez to biorą bezpośredni udział w utrzymywaniu homeostazy glukozy w organizmie, a także regulują wydzielanie insuliny.

Metabolizm lipidów

Sirtuiny uczestniczą w kontroli gospodarki lipidowej. Synteza cholesterolu i kwasów tłuszczowych jest spowalniana zarówno przez sirtuinę 1, 2 jak i 6.

Naprawa DNA

Sirtuiny w tym przypadku działają naprawczo, jako składnik każdego z czterech systemów ochronnych, które organizm wykształcił, aby zapobiec zaburzeniom struktury DNA. Są nimi następujące systemy:

– naprawa przez wycięcie zasad ( BER, ang. Base Excision Repair)

– naprawa przez wycięcie nukleotydów (NER, ang. Nucleotide Excinsion Repair),

– rekombinacja homologiczna (HR, ang. Homologous RecomBination)

– łączenie niehomologicznych końców (NHEJ, ang. Non-homolohous End Joining).

Nowotwory

Sirtuina 6 działa korzystnie, jako hamulec dla rozwoju komórek nowotworowych. Dzieje się tak przez jej umiejętność redukowania wydajności glikolizy (glukoza jest potrzebna komórkowym nowotworowym do rozwoju i namnażania), ale także glukoneogenezy, co dodatkowo utrudnia wzrost tych  nowotworowych.

Cukrzyca

Dzięki temu, że sirtuiny regulują procesy wpływające na homeostazę glukozy, wykazano, że ich podwyższony poziom (szczególnie sirtuiny 1), może dodatkowo pozytywnie wpływać na poprawę wrażliwości insulinowej.

Pewne jest, że możliwości sirtuin i ich korzystny potencjał na działanie i usprawnianie wielu procesów metabolicznych są imponujące- warto przyjrzeć się im bliżej i poczekać na dalszy rozwój wydarzeń w tym zakresie.

Poczytaj na czym polega DIETA SIRT

Kup dietę SIRT