Czy istnieje jakaś dieta, którą należy stosować cierpiąc na chorobę Hashimoto?

              Choroba Hashimoto

należy do chorób o podłoży autoimmunologicznym (organizm atakuje swoje własne komórki) i inaczej nazywane jest limfocytowym zapaleniem tarczycy o charakterze przewlekłym. Częściej dotyka kobiet, szczególnie  w przedziale wiekowym od 35 roku do 50 roku życia. Hashimoto jest uważana za główną przyczynę niedoczynności tarczycy (spotkać ją można u 90% pacjentów, u których stwierdzono Hashimoto) -> przeczytaj o Hashimoto

W samej patogenezie choroby upatruje się rolę czynników genetycznych, ale również środowiskowych takich jak, np. zbyt duża podaż jodu z dietą, palenie papierosów, niedobór selenu.

Jakie objawy powinny Cię zaniepokoić?

• Sucha skóra (głownie w okolicach kolan, łokci)
• Osłabienie
• Pogorszenie nastroju
• Obrzęki (początkowo twarzy, w późniejszym czasie całego ciała)
• Wypadanie włosów, suchość i łamliwość paznokci
• Spowolnienie metabolizmu
• Przybranie masy ciała
• Zaparcia

Jak dieta może wpłynąć na samopoczucie i efekty leczenia?

Prawidłowy sposób odżywiania jest w dużym stopniu skorelowany z występowaniem lepszych wyników pacjentów w walce z Hashimoto. Odpowiednia dieta i właściwe komponowanie posiłków może zahamować powstawaniu niektórych objawów, a niektóre z nich nawet wyeliminować.

Jakich zasad należy przestrzegać?

Tak naprawdę dieta w Hashimoto w dużym stopniu przypomina standardową dietę, która jest rekomendowana wszystkim, czyli dietę opartą o najnowsze rekomendacje zawarte w TALERZU ZDROWEGO ŻYWIENIA:

źródło: https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/talerz-zdrowego-zywienia/

Przede wszystkim, dieta powinna bazować na świeżych owocach i warzywach- aż połowa talerza, produktach pełnoziarnistych, produktach nabiałowych, orzechach, nasionach, roślinach strączkowych, rybach oraz chudym mięsie.

Należy skupić się jednak na dostarczeniu odpowiednich ilości kilku wybranych składników odżywczych, które w Hashimoto odgrywają ważną role.

Mianowicie:

• Selen

  jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy. Jako silny antyoksydant wspomaga proces detoksykacji organizmu ze szkodliwych substancji oraz działa przeciwzapalnie. Odgrywa ważną rolę jako swego rodzaju „ochraniacz” tarczycy- ma zdolność neutralizacji nadtlenku wodoru, powstającego w procesie utleniania jodu.

Produkty bogate w selen: orzechy (szczególnie orzechy brazylijskie), nasiona (pestki dyni, nasiona chia), ale także jaja i mięso (ale tutaj warto skupić się na tych pierwszych źródłach).

• Witamina D

  poprawia pracę tarczycy dzięki wzajemnej korelacji, którą można zauważyć pomiędzy stężeniem witaminy D a stężeniem TSH w organizmie – jeśli występuje mała ilość witaminy D, poziom TSH jest wyższy (typowe zjawisko w Hashimoto) i na odwrót- im mniejszy poziom TSH tym wyższy witaminy D (korzystny efekt!).

Produkty bogate w witaminę D: tłuste ryby morskie jak np. łosoś, makrela, sardynki, śledzie, ale również jaja czy oleje rybne.

• Cynk

  również poprawia działanie tarczycy i wykazuje działanie przeciwzapalne. Jego niedobór może powodować wzrost przeciwciał przeciwtarczycowych  (a tego nie chcemy!). Zbyt mała ilość odpowiada również za niskie stężenie T3 i T4, co w przypadku obniżenia T3 doprowadza do spowolnienia spoczynkowego tempa przemiany materii.

Produkty bogate w cynk: sery podpuszczkowe, kakao, orzechy i pestki, nasiona, ryby oraz jaja.

• Kwasy omega-3

  są znane ze swojego działania przeciwzapalnego i antyoksydacyjnego. Ich rola w chorobie Hashimoto polega przede wszystkim na poprawie konwersji T4 do T3 w wątrobie oraz poprawie wrażliwości tkanek na działanie hormonów tarczycy. Pomagają również w problemach skórnych (suchości), które często są obecne w Hashimoto.

Produkty bogate w kawasy omega-3: tłuste ryby, takie jak np. łosoś, makrela, śledź, sardynki, ale również olej lniany, rzepakowy czy orzechy włoskie.

• Żelazo

  niedobór tego pierwiastka może doprowadzić do zmniejszenia syntezy hormonów tarczycy oraz zmniejszenia konwersji T4 do T3, a przy tym do większego wydzielania TSH (tego nie chcemy!!!) i powstania niedoczynności. Dodatkowo niedobór żelaza, może przyczyniać się do osłabienia, braku sił i energii, które występują w anemii, a ta z kolei często towarzyszy Hashimoto.

Produkty bogate w żelazo:  papryka, pietruszka, mięso, jaja, produkty zbożowe, orzechy, nasiona roślin strączkowych, zioła i przyprawy, np. tymianek, kurkuma, bazylia.

• Antyoksydanty: witaminy A, C, E

  – dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym spowalniają proces autodestrukcji tarczycy. Ułatwia wchłanianie, m.in. selenu a także ograniczenie występowania obrzęków w Hashimoto.

Produkty bogate w antyoksydanty: warzywa i owoce cytrusowe, oleje roślinne, produkty mleczne i ryby.

A co z glutenem? Nie zaszkodzi mi?

Jeżeli nie ma stwierdzonej celiakii, stosowanie diety bezglutenowej nie ma sensu i jest bezpodstawne. W tym przypadku rezygnacja z glutenu może spowodować NIEDOBORY POKARMOWE i zmniejszać ROŻNORODNOŚĆ DIETY. Produkty takie jak pełnoziarniste kasze, pieczywo, makarony są w końcu bogate w witaminy z grupy B, ale także magnez, żelazo, fosfor, cynk oraz w błonnik, usprawniający pracę przewodu pokarmowego. Dodatkowo rezygnacja z glutenu, może niekorzystnie wpłynąć na różnorodność mikroflory jelitowej, a przede wszystkim bakterii z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Z drugiej strony, choroby autoimmunologiczne mogą współistnieć, warto więc obserwować organizm i wykonać badania.

A nabiał? Laktoza?

Sytuacja ma się podobnie jak w przypadku opisanym wyżej. Jeżeli nie występuje nietolerancja laktozy lub alergia na białka mleka krowiego- nie trzeba rezygnować z produktów mlecznych, a nawet nie jest to zalecane. Są one bowiem bogate w wapń, którego prawidłowa ilość w Hashimoto jest wskazana- ze względu na wpływ hormonów tarczycy na metabolizm kości- u osób z niedoczynnością tarczycy (w tym Hashimoto) może dochodzić do zahamowania mineralizacji kości.

SOJA!? Jak to w końcu z nią jest?

Prawdą jest, że soja może zaburzać wchłanianie L-tyroksyny, która podawana jest w przypadku występowania Hashimoto. To następnie prowadzi do wahań stężenia TSH w organizmie. JEDNAK jeżeli lubimy produkty sojowe, nie trzeba CAŁKOWICIE z nich rezygnować. W takim przypadku należy pamiętać o prostej zasadzie:

NIE SPOŻYWAMY PORDUKTÓW SOJOWYCH  PO SPOŻYCIU L-TYROKSYNY PRZEZ MINIMIUM 3-4 GODZINY.

Później śmiało możemy sięgnąć po kawałek tofu lub jogurt sojowy.

Warzywa krzyżowe? Czy rezygnacja z brokułu i kapusty jest konieczna?

Trzeba tutaj sprecyzować pewną kwestię. Warzywa krzyżowe czyli: kapusta, brokuł, brukselka, kalafior czy jarmuż przez to, że zawierają w sobie goitrogeny-naturalne związki wolotwórcze- wiążą jod, który nie może być później prawidłowo wykorzystany do syntezy hormonów tarczycy. Jednakże, taką szczególną ostrożność powinny zachować osoby, które zmagają się z niedoborem tego pierwiastka w organizmie. Jak sytuacja ma się do reszty osób z Hashimoto?  Warto ograniczyć ilość spożywania tych produktów- szczególnie surowych, ale nie trzeba, a nawet nie warto rezygnować z nich ich całkowicie. Rośliny krzyżowe są niskokaloryczne i są źródłem przeciwutleniaczy. Najlepiej przygotowywać je gotując w garnku BEZ POKRYWKI, ponieważ związki te ulatniają się wraz z parą wodną.

Reasumując, zwróć uwagę na źródła najważniejszych w chorobie Hashimoto składników odżywczych, staraj się aby Twoje posiłki były urozmaicone i dobrze zbilansowane. Przykładowy jadłospis:

ZBILANSOWANE JADŁOSPISY W CHOROBIE HASHIMOTO